Histerosalpingografi (HSG): Rahim Filmi
Histerosalpingografi (HSG), rahim filmi nedir?
Uterusun (rahmin) ve fallop tüplerinin içinin görüntülenmesini sağlayan bir görüntüleme işlemidir. Sıklıkla fallop tüplerinin açık mı kapalı mı olduğunu anlamak ve rahmin içinin normal şekilde ve büyüklükte olup olmadığını anlamak için kullanılır.
Histerosalpingografi (HSG) işlemi niçin yapılır?
Rahim içi yapışıklıklar ve rahim ile tüplerdeki anormallikler kısırlığa neden olabilmektedir. Bu yüzden rahim ve tüplerde bir problem olup olmadığını anlamak için HSG işlemi yapılır. Gebelik elde edemeyen çiftlerde rutin yapılması gereken testlerden biridir.
Histerosalpingografi (HSG) ne zaman yapılmaz?
- Gebelik durumunda
- Pelvik enfeksiyon durumunda
- İşlem sırasında rahim kanaması var ise
Histerosalpingografi (HSG) işlemi öncesi ne yapmalıyım?
Doktorunuz işlem öncesi yarım saat veya bir saat önce ağrı kesici almanızı önerebilir.
Bazı durumlarda doktorunuz antibiyotik kullanmanızı isteyebilir.
İşlem sedasyon denilen anestezi şekli ile yapıldığından, HSG işlemine bir yakınınızla gelmeniz önerilir. İşlem günü araba sürmeniz önerilmez.
Histerosalpingografi (HSG) işlemi nasıl yapılır?
HSG işleminin yapılması için en uygun günler regl (adet) kanamasının bittiği günü takip eden ilk 5 gündür. Bu günler hem işlemin görüntü kalitesinin en yüksek olduğu günlerdir hem de bir kadının gebe olma ihtimalinin en az olduğu günlerdir.
HSG işlemi sırasında rahim ağzından rahim içine kontrastlı bir sıvı verilir. Bu kontrast madde X-rayde görülebilir. Bu sayede sıvının rahimde, tüplerde nasıl ilerlediği tespit edilebilir.
İşlem sırasıyla şu şekilde yapılır.
- Jinekolojik muayene olur gibi görüntüleme masasında uzanılır. Spekulum denen alet, vajen içine yerleştirilir. Rahim ağzı temizlenir.
- Bu arada ağrı duyulmaması için sedasyon denen, basit bir anestezi uygulanır.
- Serviks yani rahim ağzı bir alet ile tutulur ve rahim ağzına bir kanül yerleştirilir. Bu kanül yardımıyla rahim ağzından opak madde rahim içine doğru verilir. Bu sırada seri olarak filmler alınmaya başlanır.
- İşlem bitiminde opak maddenin karın içinde de dağılımı için bir film daha çekilir.
- Son basamak olarak yerleştirilen spekulum ve kanul çıkarılır
Histerosalpingografi (HSG) işlemi sonrası ağrı olur mu?
İşlem sonrasında vajenden sıvı boşalması birkaç saat daha sürebilir. Bu sıvı az miktarda kanlı olabilir. Bu durumda ped kullanılabilir, tampon kullanımı önerilmez.
İşlem sonrasında;
- Lekelenme tarzında kanama
- Kramplar olabilmektedir.
Histerosalpingografi (HSG) işleminin riskleri var mıdır?
HSG sonrası ciddi bir problem yaşama riski oldukça azdır. Olası nadir görülen riskler, rahmin perfore olması, enfeksiyon ve kullanılan opak maddeye bağlı alerjidir.
HSG işlemi sonrası doktora başvurulması gereken durumlar nelerdir?
- Kötü kokulu akıntı başlamışsa
- Kusma, ateş durumunda
- Ciddi karın ağrısı ve kramplar oluyorsa
- Şiddetli vajinal kanama
Histerosalpingografi (HSG) işleminin alternatifleri nelerdir?
Laparoskopi: Rahim içi değerlendirilemez, sadece tüplerin tıkalı veya açık olup olmadığı tespit edilir. Sonuçta laparoskopi işlemi bir ameliyattır.
Histeroskopi: Rahmin içinin değerlendirilmesini sağlar ama tüpler hakkında kesin bilgi vermez.
Sonohisterografi: Histeroskopiye benzer olarak rahmin içi hakkında bilgi verebilir, ama tüpler hakkında kesin bir bilgi veremez. Bazı durumlarda rahim içine verilen sıvının karın içine geçişi görülebildiğinden, en az bir tüpün açık olduğu tespit edilebilir, ama sağ veya sol tüp diye ayrım yapılamaz.
Sağlıkla kalın..
Prof. Dr. H. Onur Topçu
Kadın Hastalıkları & Tüp Bebek Uzmanı