Polikistik Over Sendromu
Polikistik over hastalığı, kalın bir over dokusu içinde iyi huylu birçok kist ile karakterize bir hastalık olarak bilinmektedir. Beyinde yer alan hipofiz bezinden salgılanan LH ve FSH hormonlarının anormal bir şekilde üretilmesinden kaynaklanan polikistik over yani PKO hastalığı, kronik anovülasyon yani yumurtlayamama tablosu da çizebilmektedir. Ankara’da polikistik over hastalığının teşhisini ve tedavisini yapan Doç. Dr. Onur Topçu’nun hazırladığı bu makalede polikistik over nedenleri, belirtileri ve uzun vadedeki riskleri kolaylıkla bulabilecek ve tedavisi hakkında önemli bilgilere erişebileceksiniz.
Polikistik Over Hastalığına Genel Yaklaşım
Her ay düzenli olarak overlerden yumurtlama olur ve eğer sperm ile bu yumurtalar karşılaşırsa gebelik meydana gelir. Fakat, polikistik over gibi hastalıkların bazılarında her ay düzenli yumurtlama olmaz ki bu da yumurtalıklardan testesteron yani erkeklik hormonu üretilmesini tetikler. LH’daki artışın overde erkeklik hormonu yapımını arttırması ile yumurtlama sekteye uğrar ve kimi zaman adetler de dahi kesilme görülür.
Polikistik Over Belirtileri Nelerdir?
Polikistik over hastalığı genellikle adet düzensizliği, sivilce problemleri, yağlı cilt, tüylenmede artış, infertilite ve kilo artışı gibi belirtiler verebilmektedir.
Polikistik over genellikle ilk belirtisini ergenlik döneminde adet kanamalarının başlaması esnasında verir. Adet düzensizlikleri tablosu ile doktora başvuran genç kızlar, seyrek adet görme ile sık sık karşılaştıklarını dile getirirler. Ayrıca, zaman zaman amenore yani hiç adet görememe ile de karşılaştıklarını ifade edebilirler. Genç kızlarda polikistik over belirtisinden birisi olan adet gecikmesine, uzun süreli fazla kanama da eklenebilir. Fakat, bazı durumlarda adet düzensizlikleri; adet olunan ilk dönemlerde değil de ortalama 2 yıl sonra da görülebilir.
Polikistik over hastalığının infertilite tablosu ile birlikte görülebildiğini söylemekte fayda var. Ancak, her polikistik over hastası kadının, “kısır” olduğunu söylemek oldukça yanlıştır. Bazı PKO hastaları “düzenli yumurtlama ve adet döngülerine” sahip olabilir ve dolayısı ile kolaylıkla gebe kalabilir.
Polikistik over hastaları genellikle kilo problemi yaşarlar. Zira, PKO hastalarının yaklaşık %40’ında fazla kilo ya da obezite sorunu vardır. Polikistik over tanısı konulan fazla kilolu hastaların kilo vermesi durumunda bazı sorunların ortadan kalktığı da görülebilmektedir.
Polikistik Over Tanısı
Polikistik over hastalığına sahip bireyler çoğu zaman bir problem olduğunu düşünmezler ki zira herkeste aynı şikâyetler olacak diye bir kaide de yoktur. Bu nedenle de polikistik over olan kişilerin her birinde farklı semptomlar olması normaldir.
Genel olarak testler ve tahliller ile kesin tanısı koyulamayan polikistik over tanısı, genellikle birden fazla semptom bir arada olursa koyulabilmektedir. Klinik bulgular, laboratuvar tetkikleri ve transvajinal ultrasonografi değerlendirildikten sonra polikistik over tanısı koyulabilmektedir. Ancak, bazen polikistik over tanısını almayı geciktiren durumlar söz konusu olabilir. Bunlardan birisi ise hekim kontrolü dışında doğum kontrol hapı yâda türevlerini kullanmaktır. Bu nedenle kadın doğum doktoruna muayeneye ya da kontrole gittiğinizde mutlaka bu tür ilaçları kullanıp kullanmadığınızın bilgisini vermeye özen gösterin.
Polikistik over tanısı için genelde transvajinal ultrasonografi yapılır ki bu incelemede yumurtalık kenarlarında çok sayıda küçük kist saptanabilir. Tek başlarına sorun yaratmayan bu küçük kistler genelde birkaç milimetre çapında olurlar.
Polikistik over genelde polikistik over sendromu (PKOS) ile karıştırılsa da bu iki kavram, kesinlikle birbirinden farklıdır. Polikistik over, ultrasonografide yumurtalıkların görünüşünü ifade eden bir tanım iken polikistik over sendromu, belirtiler grubu olup patolojiyi işaret eder.
Pankreastan salınan insülin hormonu, hücrelerin glukozu kullanmalarını sağlamaktadır. PKOS tablosunda ise insüline karşı bir direnç söz konusudur. Bu durumla baş etmek isteyen pankreas ise daha fazla insülin salgılar ve dolayısı ile insülin de yumurtalıkları olumsuz etkileyerek yumurtlama problemlerine sebep olur.
Polikistik Over’in Uzun Dönemdeki Riskleri
PKOS, gelecekte birçok problemi beraberinde getirebilmektedir. İnsülin ve androjen fazlalığına bağlı olarak hastanın kilo alması başlarken öte yandan hormonal değişiklikler sebebiyle tansiyon problemleri de baş gösterir. Aynı zamanda bu hastalar, kolesterol yüksekliği ile de karşı karşıya kalabilir.
Polikistik overin kansere dönüşmesi ihtimali ise her kadının aklına gelmektedir. Polikistik over tanısı alan ve uzun süredir adet düzensizlikleri ile başa çıkmaya çalışan kişilerde endometrium kanseri riski artmaktadır. Bu nedenle polikistik over semptomları taşıyan herkesin, en kısa sürede mutlaka jinekoloji muayenesi olması ve gerekli testleri yaptırması gerekmektedir.
Polikistik Over Teşhisi ve Tedavisi İçin Doç. Dr. Onur Topçu’yla İletişime Geçin!
Ankara polikistik over teşhisi ve tedavisi alanında yıllardır görev yapan Doç. Dr. Onur Topçu; polikistik over semptomlarını klinik bulgular ile değerlendirdikten sonra diğer tüm test ve tahlilleri yaparak tanıyı kolaylıkla koyabilir. Siz de yaşadığınız tüm jinekolojik problemler için Doç. Dr. Onur Topçu ile görüşebilir ve kısa sürede polikistik over hastalığından kurtulabilirsiniz.
Sağlıkla kalın..
Prof. Dr. H. Onur Topçu
Kadın Hastalıkları & Tüp Bebek Uzmanı
